Kleuterdans, ver weg van Plop
‘Dans was voor mij volledig vreemd’, zegt turnleraar Reinoud Fierens van de Vrije Basisschool Voorzienigheid in Anderlecht. ‘Zien hoe Jessy van MUS-E Belgium het aanpakt, geeft me het vertrouwen om het voortaan ook zelf te kunnen.’
De kleuters van Reinoud dansen en bewegen graag. Reinoud wou er ook ruimte voor maken in zijn lessen, maar voelde dat hij expertise miste. Die vond hij bij de creatieve aanpak van Jessy Driessens van MUSE-Belgium. 9 keer neemt ze zijn lesjes bewegingsopvoeding in de tweede en derde kleuterklas over. Wat leert ze zulke jonge kinderen tijdens een artistiek traject? En wat pikt Reinoud van haar op?
Muziek af? Freeze!
Dans en beweging, aangevuld met muzikale expressie. Dat staat er op het menu. Verleden week had ze een grote Afrikaanse trommel bij, vandaag muziek van de Vier Seizoenen. Jessy: ‘De seizoenen uitbeelden is voor deze kinderen nog te vroeg. Maar als ik vraag of ze die kennen, dan komen ze met hun eigen ideeën af. De wind of een boom worden, dat lukt. Aan zulke expressie heb ik veel gewerkt. Ook leerde ik hen signalen opvangen zoals beginnen bewegen als de muziek start en freezen of een standbeeld worden als de muziek stopt.’
Op muizenvoetjes stappen de kleuters door de turnzaal. Wat later rollen ze over een imaginaire zee. Ze dansen. Als een boom die takken krijgt. Als een blad in de wind. ‘Ik kijk naar hun bewegingsmotoriek, naar hun fantasie, naar wat ze doen met de dingen die ik aanbreng. Ik heb dus geen vastomlijnde bewegingen in mijn hoofd, maar vertrek van wat ik bij hen zie.’
Niemand imiteren
Jessy doet ook zelden iets voor: ‘Dan imiteren kinderen me, en zit er niets meer van hun authenticiteit in de beweging. Zonde vind ik dat. Wat me ook frappeert, is dat veel jongetjes hierin mee zijn. Als ze ouder worden trekken ze zich op het vlak van beweging vaak terug. Maar dans mag, het is oké om je vrij te bewegen. Het is belangrijk om hen dat op deze jonge leeftijd in te prenten.’
Meer fantasie, vrijer bewegen
Reinoud: ‘Ik zie hen evolueren. Ze beginnen dingen te herkennen. Hun bewegingspatronen en hun fantasie vergroten.’ Niet alles lukt in elke sessie. Jessy: ‘Verbale instructies zijn moeilijk. Dicht bij de grond blijven? Ze begrijpen het niet of hebben er op dat moment geen zin in. Als iets niet werkt, dan laat ik het ook. Een blij kind dat aan het lachen en dansen is, is dan belangrijker.’
'Een kunstenaar in de klas brengt altijd nieuwe inspiratie, andere visies en manieren van werken binnen in je school'
Ook de leraar doet mee
Dat Reinoud ook zelf deelneemt aan de sessies, betekent een grote plus volgens Jessy: ‘Een leraar die zelf nieuwsgierig is, creëert voor mij een ideale werksfeer. Ik weet dat het niet evident is als dans je ding niet is. Maar het is belangrijk dat je in het ervaringsveld zit en niet louter van aan de kant blijft observeren.’ Reinoud knikt: ‘Door het zelf te doen weet je ook welke weg je aflegt. De kinderen voelen bovendien mijn aanwezigheid en betrokkenheid en dat stimuleert hen. Ook al dans ik niet altijd mee omdat ik wat gêne heb.’
Woordenschat oefenen
Een kunstenaar in de klas brengt altijd nieuwe inspiratie, andere visies en manieren van werken binnen in je school. Wat heeft Reinoud van Jessy geleerd? ‘Zelf neem ik de opbouw van de lessen mee en de manier waarop Jessy de kinderen stimuleert. Deze, vaak anderstalige, kleuters kennen nog heel weinig woorden, merkte ik weer. Gestrekte benen? Dat begrijpen ze niet. Lange benen maken wel. Dansen is een heel goede manier om op een vrije, creatieve manier aan woordenschat te werken.’
‘Het belangrijkste is dat ik nu helemaal wil en kan vertrekken vanuit het kind zelf. Ik kan Plop opzetten en draaien en keren. Maar dat heb ik afgezworen. Deze kleuters hebben zelf zo veel in zich, veel meer dan we dikwijls zelf beseffen.’
Tips van turnleraar Reinoud Fierens
- Ga op zoek naar een kunstenaar van wie je iets bij kan leren.
- Kijk hoe hij of zij het doet en steel de ideeën, de opbouw, de aanpak.
- Doe zelf mee, zo voel je een connectie met de kinderen.