Ken je gemeente
Eric Rongé, leraar in het vijfde leerjaar in basisschool De Wereldbrug, geeft al 33 jaar les en kent Vorst als zijn broekzak. Hij groeide op in Vorst en is daarmee een uitzondering binnen zijn team: veel van zijn collega’s komen uit het Antwerpse, Limburg … Eric: ‘Ze hebben weinig voeling met de plek waar de leerlingen opgroeien en kennen vaak enkel de onmiddellijke omgeving. En dat geldt ook voor de leerlingen. Nochtans is het heel boeiend om de gemeente en haar geschiedenis goed te leren kennen'. Met dit project leren ook zijn leerlingen de gemeente beter kennen.
Waarom heet de straat Waterstraat? Wie is Sint-Denijs?’. Op het einde van vorig schooljaar kreeg Eric de vraag van zijn directeur om een studiedag te organiseren rond het project ‘mijn gemeente’. In september genoot de hele school - van de kleuters tot en met het zesde leerjaar - van een pedagogische studiedag waar plannen werden gesmeed voor de projectweek in oktober. Directeur Guy Biesemans: ‘Tijdens onze projectweek bezochten de kleuters de jaarmarkt en maakten ze daarna zelf reuzen uit papier-maché. De leerlingen van de lagere school genoten van interactieve wandelingen, maakten foto’s en bestudeerden historische foto’s van dezelfde locaties.’
Samenwerken met MUS-E Belgium
Om het thema ‘Ken je gemeente’ verder uit te diepen, kwam MUS-E Belgium mee aan boord. Guy Biesemans: ‘De samenwerking met externe kunstenaars geeft een meerwaarde aan de uitwerking van dit project. Door het project ook op een muzische manier te ervaren, leren de kinderen op een brede manier.’
MUS-E en De Wereldbrug werken al jaren samen: het kunstinitiatieproject MUS-E Connect loopt al twaalf jaar in vier scholen, waaronder ook De Wereldbrug. Dit schooljaar draaide dat project rond het thema ‘Spelen Delen’ en namen kunstenaars Noemi Degrauw en Jessie Driessens de begeleiding op zich. Daarnaast zou Noemie samen met kunstenares Patries Wichers twaalf ateliers begeleiden rond het thema ‘Ken je gemeente’ – ons dynamoPROJECT. De school koos ervoor om twee kunstdisciplines in te zetten: theater (Noemie) en beeld/media (Patries).
Uitwerking
Patries Wichers: ‘Ik heb vooral geprobeerd om verder te werken op informatie en elementen die de kinderen al kenden. In het vijfde en zesde leerjaar heeft Noemie in het kader van Mus-E Connect met de kinderen gewerkt rond politiek. Ze mochten hun acteertalent bovenhalen om burgemeester en wethouder te spelen en te improviseren rond hoe zij Vorst zouden besturen. Bepaalde elementen uit die sessies heb ik op mijn beurt gebruikt: ik heb audio-opnames gemaakt waarin de de vijfde- en zesdejaars vertellen wat ze graag anders zouden zien in hun gemeente. Die audio is te horen in het YouTube-filmpje dat het eindresultaat is van het hele project - een soort audiovisuele kaart van Vorst.’
Ook in de andere klassen bouwde Patries verder op eerdere ervaringen. ‘De kinderen van het eerste en het tweede leerjaar waren ontzettend onder de indruk van de wandelingen door Vorst en vooral van de enorme bomen die ze in het Dudenpark hadden gezien. Bij het eerste leerjaar heb ik gewerkt rond beweging: hoe beweeg je als je voeten - zoals de wortels van bomen - vastzitten in de grond? Als er een zware storm is, hoe beweegt een hoge boom dan? Die ‘boomstanden’ mochten de kinderen uitbeelden, liggend op een groot stuk plastic op de grond, terwijl anderen de silhouetten afbakenden met een alcoholstift. Zo kregen we een mooi lijnenspel. We hebben ook gewerkt rond bladeren, die de kinderen natekenden en volgens hun eigen fantasie inkleurden.
De kinderen van het tweede leerjaar waren er dan weer van overtuigd dat ze minstens 100 kilometer hadden gewandeld - zo ver voelde het voor hen aan. Bij hen heb ik dus gewerkt rond stappen zetten, groeien, de toekomst …
De kinderen van het derde leerjaar maakten silhouetten uit dik karton en fotografeerden hun ‘mensen’ op verschillende plaatsen in Vorst. Ze keken met heel andere ogen naar hun omgeving en gingen op zoek naar specifieke materialen, details, structuren, kleuren …
In het vierde leerjaar maakten we onder meer de maskers die je ziet in het filmpje, omdat niet alle kinderen herkenbaar op het internet wilden staan’.
In juni trokken de klassen naar het Sint-Denijsplein om het project samen af te sluiten. Eén klas leerde de anderen een liedje aan, mét bewegingen, over elkaar ontmoeten. Daarna trokken de kinderen in stoet naar de Abdij van Vorst, waar ze nog een heerlijke namiddag beleefden.
Tips van Eric
- Kijk verder dan de hokjes: integreer je thema zo veel mogelijk in alle vakken.
- Houd het eenvoudig. Geef de kinderen geen overdosis aan informatie mee, maar kies een paar elementen en diep die uit.
- Probeer verschillende zaken aan elkaar te koppelen. Is er lesmateriaal in de school aanwezig dat je kan verbinden met het muzische? Grijp dat aan. Als kinderen al ergens mee bezig zijn geweest in de klas, zijn ze veel sneller mee tijdens de ateliers.
- Kinderen houden van ervaringsgerichte activiteiten zoals wandelen, die maken vaak het meeste indruk.
- Maak een verslag van alle activiteiten die je doet - je vergeet snel! En zo kan je een jaar later makkelijk opzoeken hoe je de dingen toen hebt aangepakt.
- Eindig met een bijzonder slotmoment.